Til jasasa-millet jasaydı

Туман янгиликлари

Ana til degende tik turadi hàr millet,
Ana til degende kòrinbeydi jat illet,
Ana til degende tolģanip shayir Ibirayim,
Qosiqlari janģa jaģar sonday mùlayim.

  1-dekabr Qaraqalpaq tiline til biyligi berilgen kùn.  1989-jil 1-dekabr Qaraqalpaq tili mamleketlik til biyligin alģan edi. Mine, bùgin bul tariyxiy sánege 35 jil tolmaqta. Qaraqalpaqstan Respublikasınıń «Mámleketlik til tuwralı» Nızamınıń 1-babında: «Qaraqalpaq tili – Qaraqalpaqstan Respublikasınıń Mámleketlik tili bolıp tabıladı. Qaraqalpaqstan Respublikası óziniń aymaǵında tilge baylanıslı barlıq máselelerdi sheshiw huqıqına iye»,- dep kórsetilgen. Sonday-aq, Qaraqalpaqstan Respublikası Konstituciyasınıń 4-statyasında: «Qaraqalpaq tili hám ózbek tili Qaraqalpaqstan Respublikasınıń mámleketlik tili bolıp tabıladı»,- dep kórsetilgen.
  Àlbette hàr bir millettiñ ana tili ar-namıs, hujdanı bolıp esaplanadı. Usi tilde qosıqlar dòretip, shıģarmalar jazadı. Orfografiyalıq hám orfoepyalıq jaqtan durıs ham tazalıģın saqlawģa háreket etedi. Bárshemiz úshın quwanarlı jaǵday – házirgi waqıtta qaraqalpaq tilin tek Ózbekstan aymaqlarında emes, al sırt ellerde de úyreniw máselesine ayrıqsha itibar qaratılıp, dúnyanıń kóplegen rawajlanǵan mámleketlerindegi ilim dárgayları, joqarı oqıw orınlarında qaraqalpaq tilin óz aldına til sıpatında úyrenip atırǵanın, sonday-aq, bul jaǵdaydı maqtanısh penen atap ótsek boladı. Máselen, Rossiya, Túrkiya, Qıtay, Ázerbayjan, Qazaqstan hám Polsha sıyaqlı ellerdiń joqarı oqıw orınlarında qaraqalpaq tiliniń tillik ózgeshelikleri, imkaniyatları boyınsha ilimiy-izertlew jumısları alıp barılıp hám de tilimiz dunyaǵa tanılmaqta.
  Insan ómirinde tildiń áhmiyeti oǵada úlken. Til menen ózimizdiń pikirlerimizdi erkin bildire alamız. Hár bir millettiń óz ana tili boladı. Biziń ana tilimiz-qaraqalpaq tili. Usı munasebet penen Ámiwdarya rayonındaǵı 40-sanlı mektepte «Til jasasa-millet jasaydı» bayram keshesi ótkerildi. Keshede mektep oqıwshıları menen birgelikte qaraqalpaq milliy dásturlerinen kórinisler, soraw-juwaplar shólkemlestirildi.
 Mángi jasa, Ana tilim-uranım,
Paydalanıp bilsem semser quralım,
Sıńǵırlap turar bolsań alamoynaqtay,
Dunya turǵanshelli meniń turarım.

Karamatdinova.G, 40-sanlı mekteptiń qaraqalpaq tili páni oqıtıwshısı